Yamalak sarısının tescili için son viraja girildi

Yılmaz ÖLMEZ
Gerçek Gazetesi
Kuyucak ilçesi’ne bağlı Yamalak Beldesi’nde geliştirilip, yetiştirilen ve adına Yamalak Sarısı verilen zeytin çeşidi, artık bu ismiyle tescillenme aşamasına geldi.
4 yıl önce beldelerine özgü bu zeytin çeşidini tescillendirmek için girişimlerde bulunan Yamalak Tarımsal Kalkındırma Kooperatifi Başkanı Mustafa Ali Özenel, artık çalışmalarda son viraja girildiğini müjdeledi.
Fidan gelişiminden, çiçek ve meyve gelişimine kadar tüm gelişmeleri göz hapsinde tutulan Yamalak Sarısı’nın en önemli özelliğinin turfanda olması ve iriliği. Sofralık olarak işlenen Yamalak Sarısı zeytininin içi doldurularak kokteyl olarak ta pazara sunuluyor. Sadece Yamalak’ta üretilen zeytin çeşidinin, yine Yamalak adına tescillenmesi için girişimde bulunulurken, şimdi sıra sertifikasyon aşamasına geldi. izmir Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsünden, Zeytin Genetik Kaynakları Proje lideri Ziraat Mühendisi Hülya Kaya, aynı kurumdan Ziraat Mühendisi Nuray Körükmez, Ankara Tohum Tescil Sertifikasyon Merkezi, meyve tescil Müdürlüğü mühendislerinden Orhan Balcı, Kuyucak İlçe Tarım Müdürü Soner Altun, Tarım Danışmanı Ziraat Mühendisi Canan Kurt ve Kuyucak Ziraat Odası Başkanı Kemal Emir Yamalak beldesine giderek zeytin bahçelerinde incelemelerde bulundular. Eylül ayının ilk çeyreğinde hasadına başlanılan Yamalak Sarısı çeşidinin erkenci olması, tüccarların ilgisini de Yamalak’a çekmeye yetiyor. Hedeşerinin bölgelerine has bu zeytin çeşidini kendi ismiyle piyasaya sunulması olduğunu söyleyen üreticiler, gelişmelerin olumlu yönde seyrettiğini söylediler. Ziraat Mühendisi Hülya Kaya 4 yıl önce başlattıkları çalışmaların artık sertifikasyon bölümüne geldiklerini ifade ederken, “2004 yılında Yamalak Sarısı çeşidini bu bölgede tespit ettik. Tescil ettirmemiz için 2 yıl bu çeşidin üzerinde çalışarak, diğer çeşitlerden değişik olan karakteristik özelliklerini tespit etmemiz gerekiyordu. Bu tespitimizi Ankara Tohumculuk Sertifikasyon Müdürlülüğü’ne bildirdik. Merkezde bu çeşidin farklılığını tespit edip, kabul etti. Geçtiğimiz hafta belgeli üretim iznini aldık. Artık bir yıllık bir periyodumuz kaldı. inşallah bir yıl sonra Yamalak Sarısı ismini tescil edeceğiz” dedi.
Ankara’dan gelen Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü, Meyve Tescil Bölümü’nden Orhan Balcı, “Yamalak Sarısı ile birlikte araştırma enstitüsünün 2 adet verticillium hastalığına dayanıklı çeşitte ve birde uslu çeşidinde tohum anacı olarak başvuruları var. Bu üç çeşidin gözlemlerini aldık ve 4. çeşidi gözlemlemek için buraya geldik ve örneklerimizi aldık. iki yıl çiçeklenme ve hasat döneminde ikişer defa olmak şartıyla arkadaşların yapmış olduğu ön çalışmanın teyidini yapmak için buradayız. Tescil sistemini 5042 sayılı tohumluk kanunu ve kanuna yönelik yönetmelik çerçevesinde yürütmekteyiz. Biz Tarım Bakanlığı ve Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü’ne bağlı bir kuruluşuz. fiu anda ülkemizde 14 yerde yaklaşık 90 adet çeşitte tescil çalışmasını yürütmekteyiz. Bizim tescil çalışmamızın ana mantığı, çeşidin karakterini ortaya koymaktır. Verimsel kısmı bizi ilgilendirmiyor, bilinen çeşitlerden farklı olması bize yetiyor “dedi. Kuyucak Ziraat Odası Başkanı Kemal Emir ise, “Bölgemizin isminin bu zeytin çeşidiyle anılması ve Yamalak Sarısı isminin tescillenecek olması bizleri sevindirmektedir. Yamalak sarısı erkenci bir çeşit ve çekirdeğinin etten ayrılması da daha kolay oluyor. Bu gelişmeler yöre üreticilerimizin adına bizleri sevindiriyor” dedi.