Gerçek Gazetesi
Ege, Akdeniz ve Marmara Bölgesi'nin en önemli kış eğlencelerinin başında gelen deve güreşleri bir çok kişiye de emek kapısı oluyor. Türkiye genelinde bulunan yaklaşık 300 pehlivan deve bu işe gönül vermiş 'Savran' adındaki özel deve eğiticileri tarafından güreşlere hazırlanıyor. Aydın'ın Ortaklar Beldesi'nde yaşayan 66 yaşındaki Muhsin Genç de deve eğiterek ekmeğini kazanlardan biri.
Özellikle zengin ve ünlü kişilerin hem nam salmak hem de bu geleneği devam ettirmek amacıyla satın aldıkları 30 bin ile 70 nin YTL değerindeki develer, savranlar tarafından güreşlere hazırlanıyor. Ege, Akdeniz ve Marmara Bölgesi'nde asırlardır devam eden bu gelenek yüzlerce kişiye de istihdam sağlıyor. Aydın ve çevresinde savranlık da tehlikeli olmasına karşın gözde meslekler arasında yer alıyor. Ve bir savran eğittiği develer sayesinde Türkiye genelinde deve ile uğraşan herkes tarafından bizzat tanınıyor. Mesleklerinin hem tehlikeli hem de zevkli olduğunu belirten 66 yaşındaki savran Muhsin Genç, son iki yılda sadece Aydın'da 3 meslektaşının eğittiği develer tarafından ısırılarak ve ezilerek öldürüldüğünü belirtti. Özellikle develerin kızgın dönemi olarak adlandırılan kış sezonunda mesleğin azami derecede dikkat gerektirdiğini ifade eden Muhsin Genç, “Yörüklerde deve ve deve güreşi ayrı bir sevdadır. Yılın 9 ayı devenin kahrını çekersin, kızgın dönemine rastlayan 3 ayda da haftada bir yaptığı güreşlerle bu işin keyfini yaşarsın. Bu işi meslek seçip bizim gibi ekmeğini deve eğitiminden çıkaran çok kişi var. Ancak bizim yorgunluğumuz aldığımız para ile değil sadece arenada eğittiğimiz develer iyi bağ atıp, çengel yaparak rakibini devirdiği zaman çıkar” dedi.
“DEVE KİNİ GİBİ”
Develerin çok duygusal aynı zamanda da çok kinci olduğunu belirten savran Muhsin Genç, kötü muamele gören devenin aradan yıllar geçse de bunu unutmadığını ve fırsatını bulunca öcünü mutlaka aldığını söyledi. Bu nedenle 'Deve Kini Gibi' deyiminin oluştuğunu ifade eden Genç, “Bizim mesleğimiz yazın keyifli ancak kışın bıçak sırtında bir iştir. Yaz boyunca güreşlerde iyi performans göstermesi amacıyla beslediğimiz develer kışın zemheri ile birlikte kızgınlaşarak adeta sarhoş olur. Bu dönemde deve ne yaptığını bilmez ve her zaman hırçın ve öldürücü olabilir. Bu nedenle yazın arkadaşımız ve çocuğumuz gibi gördüğümüz develere karşı, kışın adeta bir düşmanmış gibi çok dikkatli davranmak zorunda kalırız” dedi.(iha)