Gerçek Gazetesi
Tüketici Hakları Derneği (THD) Aydın ‹l Temsilcisi Ümit Kutbay, Türkiye'nin de içinde bulunduğu serbest piyasa koşullarında tüketicilerin zayıf bir yapıda olduğunu iddia etti. Böyle sistemlerde fiyatları belirleme imkanının piyasada söz sahibi olan firmaların elinde olduğunu ifade eden Kutbay, yapılan reklamlarla tüketicilerin istenen yöne yönlendirilme olduğunu belirtti.
"15 Mart Dünya Tüketiciler Günü" dolayısıyla bir açıklama yapan THD ‹l Temsilcisi Kutbay; aldatıcı, yanıltıcı, istismar edici global reklamlarla ülkelerin tüketim kültürü ve tüketim toplumu yapılmak istendiğini ileri sürdü. Yapay ihtiyaçların ortaya atılmasıyla tüketimde doyumsuzluk oluşturulmak istendiğine dikkat çeken Kutbay, tüketimin gerçek ihtiyaçlar göre değil imaj ve gösteriş doğrultusunda yapılmaya başlandığını söyledi. Global güçlerin yerli üretim, yerli alışkanlıklar ve gelenekleri bitirmek istediği belirten Kutbay, "Markalar yüceltiliyor, görkemli mağazalar ve alışveriş merkezleri tüketim mabetleri biçiminde topluma sunuluyor. Tüketici ve toplumlar daha çok ve gereksiz tüketime, savurganlığa yönlendiriliyor. Satın alınan ürünlerin işlevlerine değil, taşıdıkları anlamlara bakılıyor. Başta gençler ve çocuklar olmak üzere tüketiciler yanlış yönlendirilip, istismar ediliyor. Birçok gıda ve içecek reklamı ile tüketiciler yanlış ve sağlıksız beslenmeye heves ettiriyor. Cep telefonları çeşitli riskleri nedeniyle 16 yaşından küçük çocuklara önerilmezken; yapılan reklamlar 7-8 yaşından itibaren çocukların ve gençlerin cep telefonlarını çok yaygın ve bilinçsizce kullanmalarına neden oluyor. Piyasada on binlerce mal ve hizmet üretilmekte ve pazarlanmakta. Bu karmaşık, aldatıcı, yanıltıcı, yönlendirici üretim, dağıtım ve pazarlama uygulamaları karşısında tüketiciler yeterli ve doğru bilgi sahip değil. Bununla birlikte tüketicilerin haksızlığa uğradığında tek başlarına haklarını arayabilmesi, piyasanın hakim güçlerine karşı tek tek bireysel mücadele ederek güçlü bir tepki göstermesi ve başarılı olması olanaksız" dedi.
Piyasanın ve tüketim toplumunun tuzaklarından kurtulabilmenin en önemli yolunun tüketicilerin örgütlenerek güçlü ve bağımsız bir tüketici hareketi oluşturması olduğuna değinen Ümit Kutbay, tüketicilerin yasal haklarını öğrenmesi ve kullanması gerektiğini kaydetti. Hakların korunması ve kullanılması halinde haklara sürekli olarak saygı gösterilmesinin sağlanabileceğini hatırlatan Kutbay, "Kaliteli yerli malı satın alarak paramızın ülkemizde kalmasını sağlayıp yerli üretimi geliştirmek diğer bir kurtuluş yoludur. Reklamların etkisinde kalarak yanlış tüketime yönlendirilmemek için araştırıcı olmalıyız. Her çeşit üretimi de tüketimi de sorgulamalıyız. Üretimin de tüketimin de tüketici haklarına uygun olmasını sağlayacak şekilde eylemlerimizi geliştirmeliyiz. Tüm tüketim eylemlerimizde sağlığımızı ve güvenliğimizi aile ve ülke yararı ve çıkarlarını göz önüne alarak tutum ve davranış sergilemeliyiz" diye konuştu.
(iha)