Gerçek Gazetesi
Bafa Gölü ve kıyılarının tapusunu 1978 yılındaki kamulaştırmaya kadar elinde bulunduran Osmanlı Hanedanı’ndan Sultan Vahdettin’in son torunu Hümeyra Sultan’ın oğlu, Kuşadası Kısmet Otel’in sahibi, Halim Özbaş, unutulmaya yüz tutmuş yerel tatların tanıtıldığı Meandros Festivali kapsamında, köylülere ve konuklara “Dumanda yılan balığı” pişirdi.
Özbaş, bu etkinlik için özel olarak imal ettirdiği füme balık pişirme fırınını etkinliğin düzenlendiği Serçin Köyü’ne armağan etti.
Büyük Menderes Deltasını arkeolojisi, folkloru ve mutfağı ile bir bütün halinde markalaştırarak turizm piyasasına sunmayı hedefleyen Festival Meandros kapsamında, Serçin Gölü kıyısında kurulu köyde, gölde avlanan yılan balıkları dumanda (füme) pişirildi.
Bu etkinlik, yerel mutfağın yeniden canlandırılmasının yanı sıra, Hanedan ile köylüler arasında kamulaştırmadan beri süregelen husumete de son noktayı koydu.
SÖKE’DE
YEREL TARİHİN ACI
DOLU SAYFALARI
Halim Özbaş’ın babası Halil Özbaş, Aydın İli sınırları içindeki Didim- Akköy- Dalyan bölgesinde bulunan kanalın ve Bafa Gölü’nün bir bölümünün tapulu sahibi idi. Bu hukuka, gölün tümündeki balıkların avlanması da dahildi. Bu durumda, göl kıyısındaki Serçin Köyü’nün balıkçıları gölde kaçak avlanmak zorunda kalıyorlardı. 1960’lı yıllarda kaçak avlanan balıkçılar ile mülk sahibinin adamları arasında çıkan silahlı çatışmalarda can kayıpları meydana geldi. Özbaş ailesi ile köylüler arasında giderek tırmanan gerginlik 1978 yılında tapu ihtilafının yargı yolu ile çözülmesi neticesinde sona erdi.

40 YIL ARADAN SONRA İLK KEZ
Halim Özbaş, son kez 40 yıl önce gördüğü Serçin Köyüne, Meandros Festivali kapsamında düzenlenen “Yerel Mutfak Atölyesi” vesilesi ile geri döndü. Yılan balığı fümesi bir zamanlar Bafa Gölü havzası yerel kültürünün vazgeçilmez bir ögesi iken, su yönetiminde yapılan yanlışlar yüzünden göller aşırı tuzlanıp kurumaya başlayınca balıkçılık da önemli ölçüde kan kaybına uğradı. Bafa Gölü’ndeki yılan balığının değerini ilk olarak, yarım yüzyıl önce, Halim Özbaş’ın babası Halil Özbaş keşfetmişti; “Yılan Balığı Sıcak Füme” o tarihlerden beri Kuşadası’ndaki Kısmet Otel’in özel servislerinin en gözde yemeklerinden biri idi. Festival Meandros koordinatörleri Başak Kamacı ve Ömhur Kaynak Halim Özbaş’a Serçin Köyü’nde balık pişirmesini teklif ettiler. Özbaş: “Benim otelimde Serçin’li gençler çalışıyor. Benden yana sorun olmaz” dedi. Serçin Köyü Muhtarı Aşkın Karadayı da “Eskilerde kaldı o olaylar” deyince buzlar çözüldü ve tarihî buluşma, barışma gerçekleşti. Festivalin Serçin gezisini organize eden Kuşadası Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği, Halim Özbaş ve Muhtar Aşkın Karadayı’ya teşekkür beratı verdi.

“YILAN BALIĞI FÜME” NASIL HAZIRLANIYOR?
Yılan balığını dumanda pişirmek için özel bir fırın gerekiyor. Bu fırın üst üste konmuş iki varili andırıyor. En üstünde birbirine paralel yerleştirilmiş demir çubuklar var. İçleri temizlendikten sonra başlarına kanca takılan balıklar bu demirlere takılıyor. Fırının en alt kısmında kazanı var. Kazanda odun yakılıyor. Pişirme ısısının 120 receyi geçmemesi için ısı kontrolü yapılıyor; geçerse odunların üzerine bir iki avuç su atılarak kısmen söndürülüyor. Yaklaşık 45 dakika pişirilen balıklar fırından alınıp derileri tulum çıkartılıyor, löp beyaz et sıcak servis ediliyor. Balığa çoban salatası eşlik ediyor. (iha)